Ron van Bruchem. Iedereen die wel eens heeft meegedaan aan een kubuswedstrijd kent hem. Als WCA-delegate is hij bij vrijwel alle Nederlandse wedstrijden aanwezig. Maar Ron is nog heel veel meer. De opvallende lezer zag deze week wellicht een berichtje op de social media of op de WCA-website waarin Rons afscheid van de Board of Directors aangekondigd werd.
Hoogste tijd voor een nadere kennismaking met deze medeoprichter van de World Cube Association en voormalig wereldrecordhouder. Hans Bennis sprak met hem.
HB: Kan je iets vertellen over de beginjaren?
RvB: Van 1980 tot 1983 woedde er wereldwijd een kubusrage. Er werden 400 miljoen kubussen verkocht. Iedereen draaide kubus en als je hem kon oplossen was je cool. In 1983 eindigde die rage. Als je toen nog aan een kubus draaide werd je voor gek verklaard. Tussen 1983 en 1999 gebeurde er weinig op het kubusfront. In 1999 kwam het computerspel Rubik’s Games uit, een computerversie van Rubik’s Kubus, waarbij je je highscores kon uploaden naar de site rubiksgames.com. Via dit spel kwam ik in december 1999 in contact met Chris Hardwick en Ton Dennenbroek.
Al gauw maakten we het plan om elkaar te ontmoeten. Omdat Chris in Amerika woont, stelde ik voor om naar Amerika te komen, onder de conditie dat we ook een wedstrijd zouden organiseren. Die wedstrijd noemden we brutaal het wereldkampioenschap. Na een mislukte poging in 2001, lukte het wel in 2003: we organiseerden het tweede wereldkampioenschap Rubik’s Kubus in Toronto, Canada.
Het WK was een megasucces, het toernooi liep goed en we hadden veel aandacht in de media. Een aantal goede deelnemers aan het WK heb ik toen gevraagd om ook in hun landen wedstrijden te organiseren. In 2004 organiseerden we wedstrijden in zes landen. Toen vonden we het een goed moment om een bond op te richten. Samen met Tyson Mao uit Amerika heb ik in 2004 de WCA opgericht. In het begin deden Tyson en ik nog alles zelf: de website, de resultaten, de reglementen en de organisatie. Maar naarmate het aantal landen, wedstrijden en kubussers toenam, raakten meer mensen betrokken bij de WCA. Inmiddels hebben meer dan 100 duizend mensen aan WCA-wedstrijden meegedaan in 96 landen. Dit jaar gaan we over de 100 landen heen. Zo zie je maar weer hoe een klein initiatief uiteindelijk tot iets groots kan leiden.
HB: Wat betekent kubussen voor jou?
RvB: Kubussen is mijn grootste hobby en een drijfveer in mijn leven. Daar besteed ik elke week veel tijd aan. In het begin trainde ik veel. Nu gaat mijn tijd zitten in mijn werk voor de WCA en het organiseren van wedstrijden in Nederland en in het buitenland. In mijn huis is alles in kubusstijl. De kussens op de bank, de kunstwerken, onderzetters, muren, posters, lampen, zelfs de wc-rolhouder heeft de kubuskleuren. Ook heb ik overal kubussen liggen, de douche en de wc zijn ideale plekken om te kubussen. Alle kubussen moeten worden opgelost, er mag geen onopgeloste kubus rondslingeren.
Ook al mijn reizen zijn kubus-gerelateerd. Ik organiseer graag wedstrijden in landen waar nog geen wedstrijden zijn. Mijn doel is om wedstrijden te hebben op alle plekken waar mensen met kubussen spelen. Inmiddels heb ik zelf wedstrijden in 49 landen georganiseerd, en een aantal nieuwe landen staat alweer gepland. Het is echt heel bijzonder om op een vliegveld aan te komen met je spullen en dan twee dagen later met onbekende mensen een wedstrijd te organiseren. En dat dan aan het einde van de dag mensen tevreden en vol passie naar huis gaan.
Maar het belangrijkste voor mij is dat mensen uit de hele wereld samen lol hebben met puzzels. Dat klinkt misschien een beetje soft, maar serieus, waar je ook komt ter wereld, de sfeer bij een kubuswedstrijd is altijd hetzelfde: iedereen is vrienden met elkaar en helpt elkaar. Zo proberen we de wereld een beetje beter te maken. 🙂
HB: Klopt het dat jij het woord ‘speedcubing’ hebt bedacht?
RvB: Ja, toen ik in 2000 een website over kubussen wilde maken, had ik een domeinnaam nodig. Maar alles wat ik probeerde was al bezet. We hadden al wel de term ‘Speedsolving Rubik’s Cube’ bedacht. Dat was wat lang als naam en domeinnaam. Ik heb dat toen samengevoegd tot speedcubing. Ik heb nog steeds de domeinnaam en het Hotmail-adres. Na een paar jaar werd ik gebeld door een uitgever van een Engels woordenboek, met de mededeling dat ze het woord hadden toegevoegd. Een hele eer, haha.
HB: Ik heb begrepen dat jij ook wereldrecords in je bezit hebt gehad? Welke waren dat?
RvB: In de beginjaren was de community nog niet zo groot en was het dus mogelijk dat een toen al oude knakker die veel wedstrijden deed wel eens met mazzel een wereldrecord kon draaien. Ik heb van 2006 tot 2008 wereldrecords gehad op Rubik’s Kubus (9.55 seconden), 2x2x2 Kubus (2.65 seconden) en 5x5x5 Kubus (1 minuut 47.22 seconden). Dat zijn nu geen spectaculaire tijden meer. We hadden nog wel het excuus dat de puzzels van tegenwoordig veel beter draaien dan toen.
HB: In Nederland bestaat sinds vorig jaar de stichting Speedcubing Nederland. Wat doet Speedcubing Nederland en wat is jouw rol daarin?
RvB: De stichting Speedcubing Nederland wil het speedcuben in Nederland bevorderen. Wij geloven dat speedcubing een leuke wedstrijdsport is voor iedereen en ook een goede educatieve activiteit. Met ons werk willen we een positieve bijdrage leveren aan de speedcubers-community. Wij werken nauw samen met de World Cube Association en organiseren en ondersteunen wedstrijden in Nederland en ook soms België. Sandra de Geeter is onze voorzitter en ik ben één van de bestuursleden. Onze ambitie is meer en grotere wedstrijden in Nederland. Dit kunnen we o.a. door meer mensen te betrekken bij de organisatie van wedstrijden. Hulp van ouders en geïnteresseerden is altijd welkom!
HB: Hoe zie jij de toekomst van het speedcuben, verwacht je dat dit nog verder zal groeien?
RvB: Ik zie een mooie toekomst met meer wedstrijden, op meer locaties en met meer mensen. We hebben een kritische massa bereikt, we hebben een grote groep actieve organisatoren en ik zie geen factoren die onze groei voorlopig gaan remmen.
Verder werken wij aan professionalisering, onder andere door trainingen van organisatoren en juryleden. Er is interesse vanuit internationale sponsoren waarmee we meer financiële armslag krijgen. Ook verwacht ik ontwikkelingen rond het laagdrempeliger maken van wedstrijden voor beginnende kubusdraaiers en bijvoorbeeld wedstrijden tussen scholen. Tenslotte zie ik mogelijkheden om een soort Champions League te creëren, waardoor we meer in de media zouden kunnen komen.
Allemaal spannende ontwikkelingen waar ik erg naar uitkijk.